Zagrożenia samorządności lekarskiej |
link do strony głównej Raportu
Rozwinięcie Tematu IX. Styl prac przygotowujących XVI Nadzwyczajny Zjazd Lekarzy (maj 2024r.)
Projekt miał dobrą prezentację na posiedzeniu Zjazdu. Niestety, wspomniany w dokumencie głównym Raportu nieefektywny model konsultacji spowodował, że do projektu zgłoszono niemal 50 poprawek. Przepis regulujący użycie sztucznej inteligencji pisany był na sali obrad. W kontekście promowania uchwalenia KEL jako wręcz przełomowego należy uznać to za element stylu prowadzenia polityki informacyjnej NRL.
Jak już stwierdzono w pkt. IX dokumentu głównego Raportu, nieefektywny model konsultacji spowodował, że część słusznych wniosków została pominięta w finalnej wersji projektu.
Dużo poważniejsze skutki miał sposób prezentacji projektu przedłożonego do konsultacji. W przypadku KEL, projekty (przynjamniej wstępny) opoatrzone były projektami Komentarzy, co stanowiło czytelny substytut uzasadnienia projektu.
W przypadku projektów tworzonych przez KKW- brak było uzasadnienia, które zawsze, w każdym projekcie pisanego od nowa wielostronicowego aktu normatywnego wskazuje na istotne zmiany, jakie projektodawca wprowadza do regulowanej projektowanym aktem materii.
Wiele trudu i uwagi wymagało (a dla nieobytego z materią legislacyjną lekarza niemożliwe wręcz było) dostrzeżenie tak fundamentalnych zmian, jak:
- likwidacja parytetów dla delegatur okręgowych izb w składach okregowych rad lekarskich;
- umożliwienie ustępującym Rzecznikom i składom ustępujących sądów lekarskich proponowania nowych składów spośród osób niebędących Delegatami do 100% składu (zamiast 50%);
- zapisów o wyłącznie elektronicznej formie ponownych wyborów w rejonach;
- zapisu o możliwości przeprowadzenia procedury odwołań w formie elektronicznej;
- zmian w załącznikach.
Delegaci na XVI NKZL nie otrzymali w materiałach zjazdowych uzasadnienia do projektu nowego Regulaminu wyborów. Uzasadnienie to przedstawił Przewodniczący KKW w formie wykładu. Sam projekt został udostępniony w formie skanów, uniemożliwiającej wyszukiwanie tekstu (podstawowe narzędzie do analizy wielostronicowych projektów).
Dyskusja nad projektem zabrała wiele godzin i kosztowała mnóstwo niepotrzebnych emocji.
a) Już sam proces przeprowadzenia zjazdowej dyskusji nad projektem Regulaminu wyborów mógł budzić sprzeciw. Interpretacja regulaminu obrad zjazdu ograniczająca czasowo dyskusję powinien dotyczyć jednego tematu, tymczasem każda poprawka to odrębny temat i powinna istnieć możliwość wypowiadania się na temat każdej z nich.
b) Zgłoszone zastrzeżenia dotyczyły m.in.:
• zasad wyboru zastępców rzecznika odpowiedzialności zawodowej – zarówno okręgowego jak i naczelnego. Regulamin reguluje natomiast wybory uzupełniające na te stanowiska (§ 39 ust. 2 regulaminu).
W § 11 ust. 6 uchwalono natomiast, że „okręgowy rzecznik wskazuje spośród zastępców rzecznika swojego pierwszego i drugiego zastępcę w drodze decyzji”.
Regulacja ta narusza zasadę powoływania organów samorządu zawodowego, o której mowa w art. 12 ustawy o izbach lekarskich tj. zasadę demokratycznego wyboru.
• powyższa regulacja jest sprzeczna z treścią § 3 ust. 2 Regulaminu wewnętrznego urzędowania rzeczników odpowiedzialności zawodowej stanowiącego załącznik do uchwały nr 7 Nadzwyczajnego XIII Krajowego Zjazdu Lekarzy z dnia 14 maja 2016 r. (z późn. zm.), który stanowi, że podczas pierwszego zgromadzenia okręgowego rzecznika i jego zastępców dokonuje się spośród zastępców wyboru pierwszego i drugiego zastępcy okręgowego rzecznika. Uchwała nr 2 z dnia 17 maja 2024 r. XVI Nadzwyczajnego Krajowego Zjazdu Lekarzy w sprawie przyjęcia regulaminu wyborów nie wprowadziła żadnych zmian do Regulaminu wewnętrznego urzędowania rzeczników.
• Kwestionowany przepis § 20 ust. 4 stanowi, że wybory uzupełniające w rejonie wyborczym mogą odbywać się wyłącznie w trybie głosowania elektronicznego.
• W § 3 ust. 3 Regulaminu jako zasadę przyjęto głosowanie osobiste, w jednym z trzech trybów tj. głosowanie osobiste, korespondencyjne oraz elektroniczne – z zastrzeżeniem właśnie wyborów uzupełniających w rejonach wyborczych, gdzie dopuszczono możliwość głosowania wyłącznie w trybie głosowania elektronicznego.
• Wybory wyłącznie w formie elektronicznej nie spełniają ustawowego wymogu przeprowadzania ich w ramach zgromadzenia wyborczego. Zgodnie z treścią art. 12 ust. 5 ustawy wyborów dokonuje zgromadzenie wyborcze, które stanowią członkowie izby lekarskiej wchodzący w skład rejonu wyborczego, albo organ izby lekarskiej. Zgromadzenie wyborcze rejonu wyborczego stanowią zatem wszyscy członkowie rejonu wyborczego a nie ci, którzy posiadają dostęp do narzędzi elektronicznych pozwalających na oddanie głosu w formie elektronicznej.
• Należy wskazać na wewnętrzną sprzeczność postanowień Regulaminu dotyczących głosowania w trybie odwołania. Zgodnie z treścią § 30 ust. 2 Regulaminu, odwołanie delegata na okręgowy zjazd wyborczy w rejonie wyborczym powinno nastąpić w analogicznej procedurze co wybory w rejonie wyborczym, tj. z zachowaniem możliwości głosowania we wszystkich trybach (osobiście, korespondencyjnie, elektronicznie). Zgodnie z § 30 ust. 1 natomiast, głosowanie w sprawie odwołania odbywa się bezpośrednio po wysłuchaniu odwoływanego. Oznacza to, że procedurę tę należy dokonać na zgromadzeniu wyborczym („przy urnie"), a głosowanie w trybie korespondencyjnym nie jest wówczas z oczywistych względów możliwe.
• Uchwalone wraz z nowym Regulaminem wyborów Regulaminy: okręgowych komisji wyborczych i Krajowej Komisji Wyborczej zawierają błędy w postaci zdefiniowania tych gremiów jako komisji zjazdowych, podczas gdy są to komisje odpowiednio okręgowych izb lekarskich i Naczelnej Izby Lekarskiej.
• Proces wprowadzania systemu elektronicznego trwa już ponad 2 lata. Należy podkreślić, że NIKT spoza grona KKW nie został wtajemniczony w temat wyborów elektronicznych. Część zapisów dotyczących systemu głosowania elektronicznego zapisanych w Regulaminie jest mało wyobrażalna dla lekarza nie mającego kontaktu z pracą w izbach.
• Jesteśmy w chwili obecnej na etapie ogłaszania imiennych list członków rejonów wyborczych, które według Regulaminu należy opublikować w systemie głosowania elektronicznego (par.13 ust.8). Tymczasem nie znamy systemu co już wydłuża trwającą procedurę wyborczą delegatów na okręgowe zjazdy X kadencji.